Regels rondom schijnzelfstandigheid

Deze pagina biedt lokale omroepen handvatten om te beslissen of ze wel of niet met een bepaalde freelancer moeten werken. Omdat de regels over schijnzelfstandigheid complex en in beweging zijn, is het essentieel om goed op de hoogte te zijn van je rechten en plichten. Dit kan boetes en naheffingen in de toekomst voorkomen.

DBA, handhaving en VBAR

Huidige wetgeving en veranderingen

Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA): Deze wet stelt dat zowel de freelancer als de omroep samen moeten bepalen of hun werkrelatie een arbeidsovereenkomst of een freelanceovereenkomst betreft. Dit is om te voorkomen dat iemand als freelancer wordt behandeld, terwijl hij of zij eigenlijk hetzelfde werk doet als iemand in loondienst.

Handhaving door de Belastingdienst: De afgelopen negen jaar is niet gehandhaafd op schijnzelfstandigheid. Vanaf januari 2025 gaat de Belastingdienst wel handhaven. Dit kan vanaf dan zelfs met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025. Ook als er geen nieuwe regels bijkomen, gebruiken ze bestaande regels om te beoordelen. Daarnaast nemen ze het handboek als uitgangspunt.

Wet VBAR

Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden

Verder wordt er op dit moment gewerkt aan de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (Wet VBAR). Deze wet zou moeten verduidelijken of een arbeidsrelatie wordt gezien als een arbeidsovereenkomst of freelanceovereenkomst. Hierbij is het belangrijk om te weten dat er niet gekeken wordt naar hoe de zzp’er is ingeschreven, maar er wordt eerst gekeken naar hoe taken worden uitgevoerd binnen de samenwerking. Is de zzp’er echt zelfstandig aan de slag en werkt diegene bijvoorbeeld aan een bijzonder project. Of kan het werk ook juist worden ingevuld door iemand in loondienst, omdat de werkzaamheden consistent het hele jaar doorlopen.

Deze wet introduceert ook het rechtsvermoeden. Dit houdt in dat als een freelancer wordt ingehuurd voor minder dan 33 euro per uur (2024), dit wordt nog geïndexeerd voor 2025, dan kun je als freelancer eenvoudiger opeisen dat je recht hebt op een arbeidsovereenkomst in loondienst. Als opdrachtgever moet je achteraf kunnen uitleggen waarom je een zzp’er minder dan 33 euro per uur betaalde en waarom deze toch als zzp’er beschouwd moet worden.

Over deze wet heeft de Raad van State in november 2024 negatief geadviseerd. Dit betekent dat de wet teruggaat naar de tekentafel om een aantal zaken van deze wet te veranderen. De verwachting is dat de ingangsdatum van deze wet eind 2026 is. Zodra er meer informatie is over hoe de wet er exact uit komt te zien, passen we deze pagina aan.

Om alvast een beeld te krijgen naar welke criteria er in de wet wordt gekeken staat er een beslisboom op de website van de Rijksoverheid.

Lees meer arrow_downward

Verklaring Ondernemerschap

Risico’s beoordelen en beperken

Er is op dit moment dus nog geen duidelijke omschrijving vanuit de wet over hoe je kan zorgen dat je je als omroep aan de regels houdt. Wel is het slim om een lijst te maken van alle freelancers die voor jouw omroep werken. Kijk goed naar: Hoe lang en hoe vaak werkt de freelancer voor de omroep? Wat voor werk doet de freelancer? Is dit een duidelijk afgescheiden klus of werkt hij/zij als onderdeel van een team? Wordt er een vast bedrag per project betaald of lijkt het meer op een salaris?

Het kan soms lastig zijn om te bepalen of je daadwerkelijk samenwerkt met een echte zzp’er. De ‘Verklaring Ondernemerschap’ is geen juridisch bindend document, maar biedt wel ondersteuning bij deze beoordeling. Dit document helpt om te controleren of de samenwerking met een zzp’er nog steeds voldoet aan de geldende criteria voor zelfstandig ondernemerschap. Als een zzp’er deze verklaring niet kan of wil ondertekenen, dan kun je als lokale omroep overwegen of het verstandig is om de samenwerking voort te zetten. Dit is vooral van belang bij zzp’ers die regelmatig en voor langere perioden voor de omroep werken.

Download Verklaring Ondernemerschap

Duidelijke afspraken, urencriterium en meer

Tips voor het werken met freelancers

Maak duidelijke afspraken. Zorg ervoor dat contracten duidelijk beschrijven wat de freelancer moet doen en wat het eindresultaat moet zijn. Dit helpt om te voorkomen dat een freelancer per ongeluk als een vaste medewerker wordt gezien.

Voorbeeld: een freelancer die samenwerkt met andere redacteuren aan een programma, is lastiger te bewijzen als echt freelancer omdat deze persoon namelijk hetzelfde werk doet als de medewerkers in loondienst. Terwijl een freelancer die concreet vijf podcastafleveringen oplevert, makkelijker te verdedigen is, omdat de zzp’er iets doet waar de omroep zelf geen productie-uren aan besteedt.

Kijk naar de organisatie. Misschien kun je sommige werkzaamheden anders organiseren, zodat je minder afhankelijk bent van freelancers. Je kunt ook gebruikmaken van een grotere poule van freelancers, zodat je niet steeds met dezelfde freelancer samenwerkt.

Overweeg ook andere opties, zoals tijdelijke contracten of inlenen via een uitzendbureau of payrollbedrijf, hoewel deze opties vaak duurder zijn.

Stel een urencriterium. Houd er rekening mee dat je zzp’ers nooit fulltime inhuurt, tenzij voor een kort of duidelijk afgebakend project.

Lees meer arrow_downward

Medewerkers in dienst

Beperk de risico’s als je mensen in dienst neemt

Medewerkers in dienst nemen is naast het uitzendbureau of een payrollbedrijf natuurlijk ook een alternatief. Dit brengt risico’s met zich mee: je bent ineens werkgever en gaat een grotere verplichting aan dan met flexibele zzp-contracten. Toch is het zeker niet onmogelijk. Laat je goed informeren door een deskundige hoe je dit het beste kunt aanpakken. Denk bijvoorbeeld aan verzekeringen, maar ook het reserveren van geld voor een eventuele ontslagvergoeding. Medewerkers in dienst nemen loont namelijk ook. Zo zijn ze over het algemeen meer betrokken bij de organisatie en zijn ze, over het algemeen, goedkoper dan zzp’ers.

per 1 januari 2025

Naheffingen en boetes

De belastingdienst handhaaft per 1 januari 2025, dit betekent dat ze niet kunnen naheffen of boetes opleggen voor de periode voor deze datum. Wel kunnen ze in bijvoorbeeld 2027 controleren en dan boetes en naheffingen opleggen als de regels in 2025 niet zijn nageleefd. Dit gaat dan ook om kosten die je eigenlijk als werkgever had moeten betalen bij iemand die eigenlijk in loondienst had moeten zijn. Dit kan dus flink oplopen.

Freelancers inhuren geeft flexibiliteit, maar je moet goed opletten op de regels. Door up-to-date te blijven met de wetgeving en zorgvuldig met contracten om te gaan, kun je problemen voorkomen.

Heb je een vraag of wil je meer informatie?

phone (035) - 820 03 83

email info@nlpo.nl

Contact