AI in de praktijk: afbeeldingen genereren voor nieuwsberichten?

Als het gaat over generatieve AI, dan gaat het al snel over taalmodellen en chatbots, zoals ChatGPT. Maar met behulp van AI kunnen ook allerlei soorten media worden gegenereerd, zoals ook de afbeelding die gebruikt is bij dit artikel. De bekendste toepassing is het genereren van afbeeldingen, maar hoe werkt dat in de praktijk? En kun je dat zomaar gebruiken om bij een nieuwsverhaal een afbeelding te genereren?

Het genereren van een afbeelding is in de basis niet moeilijk. Je geeft een afbeeldingengenerator een opdracht, een zogeheten prompt, en op basis daarvan maakt het systeem één of meerdere afbeeldingen, die je vervolgens kunt gebruiken. Het kan alleen best lastig zijn om een goede prompt in te voeren. Hoe meer je in detail beschrijft wat je waar op de afbeelding wilt zien, hoe beter het resultaat.

Het is ook belangrijk om mee te geven in wat voor stijl je het wilt hebben. Moet het fotorealistisch zijn, of wil je liever een tekening, of misschien een afbeelding die eruitziet als een glas-in-loodraam? Hoe gedetailleerder je de stijl omschrijft, des te groter de kans is dat de afbeelding in lijn is met je verwachtingen.

Populaire afbeeldingsgeneratoren

Gratis afbeeldingen laten genereren is lastig; de bedrijven achter de bekende afbeeldingengeneratoren nemen geen nieuwe gebruikers meer aan met een gratis account. Als je echter een betaald abonnement op ChatGPT hebt, kun je via een chatbericht DALL·E van OpenAI aanroepen om afbeeldingen voor je te creëren.

Een andere populaire tool is Midjourney, maar deze heeft geen eigen website waarmee je het systeem kunt gebruiken. Voor Midjourney moet je een account aanmaken op het platform Discord en vervolgens kun je op die manier met de dienst aan de slag. Dat maakt het voor mensen die niet zo handig zijn met technologie minder toegankelijk.

Adobe, het bedrijf achter Photoshop, heeft Firefly ontwikkeld. Deze technologie is beschikbaar binnen de software van Adobe, wat erg handig is. Binnen Photoshop kun je het daardoor ook gebruiken om een deel van een foto te bewerken door bijvoorbeeld een voorwerp toe te voegen of het uiterlijk van een element aan te passen. Als je een abonnement hebt op Adobe Creative Cloud, dan kun je ook online volledige afbeeldingen genereren op basis van een prompt.

Wanneer wel en niet gebruiken?

Er zijn wel een aantal dingen om rekening mee te houden als je aan de slag gaat met deze technologie. Om te beginnen is er kritiek op het feit dat deze AI-modellen worden getraind op foto’s, afbeeldingen en kunst, waarbij er niet vooraf om toestemming is gevraagd. Je kunt je daarom afvragen of het ethisch juist is om vervolgens met zo’n systeem afbeeldingen te genereren. Adobe heeft dit het beste geregeld: zij hebben ervoor gezorgd dat de makers van de originele afbeeldingen (de trainingsdata) een vergoeding krijgen voor het gebruik van hun werk.

Daarnaast moet je je goed bedenken waar en wanneer je afbeeldingen publiceert die (deels) zijn gegenereerd. Er mag nooit verwarring ontstaan, waardoor mensen denken naar een echte foto te kijken. Dat los je sowieso op door duidelijk bij een foto te vermelden dat deze gegenereerd is met behulp van kunstmatige intelligentie. Vermeld dit altijd direct onder de foto en niet pas onderaan een pagina. Houd in je achterhoofd altijd dat zo’n onderschrift niet zichtbaar is als iemand een link naar deze pagina deelt op social media. Dus zorg dat de afbeelding zelf ook nooit tot verwarring kan leiden over of iets echt gebeurd is.

Gebruik het verder nooit om gebeurtenissen uit het nieuws van beeld te voorzien. Dus als er een groot ongeluk is gebeurd, waarvan je geen foto hebt, creëer dan geen foto van een ongeluk. Ook al vermeldt je het in tekst eronder, je wilt elke vorm van verwarring over dat het een echte foto is vermijden. Gebruik generatieve AI enkel om iets te voorzien van een afbeelding ter illustratie, bijvoorbeeld als alternatief voor een stockfoto.

De NLPO beschrijft van verschillende tools hoe zij je kunnen helpen in je werk als omroepmedewerker. De voorbeelden die worden gebruikt zijn niet volledig gecontroleerd op hun gebruikersvoorwaarden. Controleer voor gebruik van een tool altijd of de omroep zich kan vinden in de gebruikersvoorwaarden van een applicatie.